Việc Vương quốc Liên hiệp Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu, hay gọi tắt là Brexit. Đây là sự kiện thu hút được sự quan tâm của dư luận thế giới thời gian gần đây. Bởi vấn đề này không chỉ gây chấn động trên toàn Vương quốc Anh, mà còn tác động đến nhiều nước trên thế giới.
Vậy Brexit là gì? Nguyên nhân dẫn đến Brexit là gì và nó có ảnh hưởng đến nước Anh và toàn thế giới như thế nào? Tham khảo bài viết dưới đây để cập nhật những thông tin mới nhất:
Nội dung chính
Brexit là gì ?
Brexit là cụm từ được ghép lại của 2 từ “Britain” và “exit” có nghĩa là ám chỉ hành động rời khỏi Liên minh Châu Âu của nước Anh.
Theo đó, ngày 13/11/2018 một sự kiện quan trọng đã đánh một mốc lớn trong lịch sử là nước Anh và Liên minh Châu Âu (EU) đạt thỏa thuận sơ bộ về việc nước Anh rời khỏi EU sau 2 năm đàm phán căng thẳng.
Mặc dù chỉ là thỏa thuận sơ bộ và vẫn có những rào cản cho tới thỏa thuận cuối cùng nhưng đây được xem là dấu hiệu tích cực cho những động thái tiếp theo của đôi bên.
Nguyên nhân dẫn đến Brexit
Nước Anh tham gia Liên minh Châu Âu từ 1973 – 2018, sau 45 năm “chung sống” thì Anh đã đề xuất rời khỏi Liên minh Châu Âu. Có thể nói, đây là một sự kiện mang tầm ảnh hưởng lớn đến lịch sử của xứ sở sương mừ nói riêng và toàn thế giới nói chung. Sở dĩ nước Anh quyết định rời khỏi EU là do:
Cuộc khủng hoảng dân nhập cư
Trước tình trạng dân nhập cư ngày càng lớn, người dân Anh lo ngại không gian văn hóa của họ sẽ bị xáo trộn khi họ phải bị tiếp nhận những trào lưu văn hóa mới của người dân nhập cư.
Đặc biệt, là nỗi lo về sự lan truyền của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan thông qua nhóm dân nhập cư khiến cho tình trạng an ninh ở Anh trở nên bất ổn.
Theo kết quả khảo sát người dân Anh cho thấy, họ cảm thất bất mãn về cuộc khủng hoảng nhập cư đã khiến họ bỏ phiếu ủng hộ Brexit.
Chính số lượng dân nhập cư ngày càng nhiều đã khiến cho sự giận dữ của công chúng ngày càng lớn mạnh khi mà những chính sách thất bại của nhà nước trong việc hạn chế nhập cư đã làm tăng sức ép về thị trường và các dịch vụ công khác.
Nội chính bất ổn
Các nghị sĩ thứ yếu trong đảng Bảo thủ của Anh vẫn luôn mang những hoài nghi về Châu Âu, chẳng hạn như muốn rút khỏi EPP trong nghị viện Châu Âu.
Trong khi đó, thủ tướng Cameron vẫn luôn tìm cách làm hài lòng những cánh này nhưng mọi thứ không bao giờ là đủ đối với những nghị sĩ trong đảng bảo thủ.
Năm 2010, số lượng thành viên Eurosceptic trong đảng bảo thủ của Thủ tướng Cameron chiếm đa số, họ bắt đầu gây sức ép với ông để tổ chức cuộc trưng cầu dân ý và rắc rối cũng bắt đầu từ đây.
Sau hàng loạt những diễn biến trong “cuộc đấu tranh ngầm” với những thành viên Eurosceptic, ông Cameron phải cam kết về việc sẽ tổ chức trưng cầu dân ý cho Brexit vào cuối năm 2017. Sau khi tái đắc cử vào năm 2015 thì lời hứa tổ chức cuộc trưng cầu dân ý của ông Cameron không còn được thoái thác.
Đảng độc lập Anh (UKIP) trỗi dậy
Tháng 1/2013, đảng độc lập Anh giành được ¼ phiếu bầu trong cuộc bầu cử địa phương tại Anh. Những lo ngại cho rằng một số nghị sĩ đảng Bảo thủ có thể “đào tẩu” sang đảng độc lập buộc ông Cameron phải thực hiện lời hứa tổ chức cuộc trưng cầu dân ý của mình.
Đến năm 2015, đảng UKIP và thủ lĩnh Nigel Farage giành thêm được hàng triệu phiếu bầu trong cuộc bầu cử. Đặc biệt, trong số phiếu đó có nhiều phiếu của người từng ủng hộ cho Công đảng hoặc đảng Bảo thủ.
Sau thành công này, Farage liên tục xuất hiện trên truyền thông đã góp phần quan trọng vào công cuộc phản đối dân nhập cư và dọn đường cho chiến dịch vận động Brexit thành công.
Một số nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác dẫn đến Brexit như EU đe dọa chủ quyền của Anh khi mà một loạt hiệp ước của EU đã chuyển một lượng quyền lực lớn từ các nước thành viên sang cơ quan trung ương của EU ở Bỉ.
Điều này khiến Anh cảm thấy bất mãn với nhiều quy định của EU như trẻ em dưới 8 tuổi không được thổi bóng bay, hạn chế về công suất của máy hút bụi, quy định múc hạn ngạch đánh bắt cá….
Sau khi rời khỏi EU, Anh được tự do đánh thuế, tự do làm luật, tự do quyết định chính sách nhập cư, không phải phụ thuộc vào các quyết định của Ủy ban Châu Âu, đồng thời Tòa án Anh cũng được khôi phục quyền lực,…
Những ảnh hưởng của Brexit đến nước Anh và thế giới
Brexit ảnh hưởng đến nước Anh
Kinh tế
Khi Brexit đạt được thỏa thuận cuối cùng đã mở ra một thời kỳ bất định cho kinh tế nước Anh đối với các mối quan hệ với Châu Âu trong tương lai.
Anh vẫn sẽ chịu các tác động và ảnh hưởng chung của nền kinh tế Châu Âu nhưng không còn có vị thế lớn trên bàn đàm phán chung và không đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định các vấn đề mang tầm ảnh hưởng.
Ngoài ra, nước Anh sẽ phải chịu mức thuế và vốn trước nay họ được hỗ trợ khi còn trong Liên minh Châu Âu EU. Vì thế, Anh sẽ tự xoay sở khi rời khỏi ngôi nhà chung này, kinh tế nước Anh dự kiến sẽ tuột dốc trong vòng 5 năm tới.
Nước Anh cũng có thể phải chịu những tổn thất lên đến 100 tỷ bảng, đồng bảng mất giá 20%, thất thu về thương mại và tài chính, hàng triệu người mất việc làm do các doanh nghiệp rời khỏi nước Anh,…
Về chính trị – xã hội
Brexit khiến nước Anh bị chia rẽ sâu sắc. Điều này được thể hiện rõ nhất thông qua kết quả của cuộc trung cầu dân ý vào tháng 6/2016 với 52% ủng hộ Brexit và 48% phản đối. Chính sự đối lập này đã gây ra những chia rẽ lớn trong xã hội nước Anh.
Brexit xảy ra chia rẽ ngay cả trong Chính Phủ và Quốc hội Anh, trong khi Thượng viện Anh đồng ý Brexit thì Hạ viện lại có nhiều ý kiến phản đối.
Bên cạnh, sự chia rẽ còn thể hiện qua các nhóm lợi ích trong xã hội Anh. Cụ thể, nhóm hưởng lợi từ các chính sách toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế thì quyết tâm đấu tranh phản đối Brexit, còn nhóm lợi ích hưởng lợi từ chủ nghĩa biệt lập thì lại ủng hộ Brexit.
Về Quân sự – Đối ngoại
Rời khỏi EU Anh sẽ không còn đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực Châu Âu. Vì thế, điều lo ngại là tầm ảnh hưởng của quân sự Anh có thể bị tổn hại.
Brexit ảnh hưởng đến EU
Có thể nói, Brexit có ảnh hưởng lớn nhất đến EU do kinh tế của Anh chiếm 1/6 GDP của EU và thị trưởng Anh chiếm đến 10% kinh ngạch xuất khẩu của EU. Khi Brexit xảy ra, EU giảm đáng kể về quy mô, thương mại Anh với các nước EU sụt giảm do rào cản thương mại tăng.
Brexit còn là dấu hiệu của một EU đang “hấp hối” và có thể tạo ra tiền lệ xấu với các nước thành viên đang có ý định rời khỏi EU khiến liên minh tan rã.
Vì thế, nếu EU tan rã thì kinh tế toàn cầu sẽ chịu ảnh hưởng khá nghiêm trọng, nguy cơ về một cơn khủng hoảng mới với mức độ tàn phá mạnh và có thể nhấn chìm cả nền kinh tế thế giới.
Riêng đối với UE, Brexit là cú giáng mạnh dẫn đến sự thay đổi lớn không chỉ về kinh tế mà còn là cuộc cách mạng và địa chính trị của liên minh kinh tế chính trị lớn nhất thế giới hiện nay với gần nửa tỷ người.
Ảnh hưởng của Brexit với thế giới
Ảnh hưởng của Brexit với các nền kinh tế lớn trên thế giới
Trong đó nổi bật nhất là kinh tế Hoa Kỳ, quan hệ thương mại và đầu tư với Anh sẽ khiến cho quốc gia này sẽ chịu thiệt hại từ sau Brexit.
Sở dĩ như vậy là vì Anh là đối tác thương mại lớn hàng đầu của Hoa Kỳ ở Châu Âu nên khi Anh rời khỏi EU thì khả năng tiếp cận thị trường EU của Hoa Kỳ sẽ giảm, doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp Hoa Kỳ giảm nên buộc họ phải rời Anh sang các nước EU khác.
Riêng đối với Nhật Bản, Brexit có tác động tiêu cực đến các nguồn đầu tư của Nhật tại Anh. Bởi sau Brexit khiến đồng yên tăng giá mạnh, gây tác động lớn đến nền kinh tế Nhật Bản và ảnh hưởng đến các chính sách cải tổ nền kinh tế của chính phủ nước này.
Còn đối với Trung Quốc, thì quan hệ thương mại giữa EU và Trung Quốc rất lớn. Do vậy, nền kinh tế vốn đang gặp khó khăn thì ít nhiều chịu những ảnh hưởng ngắn hạn từ những Brexit khi mà thị trường EU đang chao đảo, kém ổn định.
Ảnh hưởng của Brexit đến Việt Nam
Khi nước Anh rời khỏi EU, chính sách thuế quan của EU có thể được điều chỉnh làm ảnh hưởng đến Hiệp định thương mại Việt Nam – EU.
Quan hệ thương mại giữa Việt Nam – Anh sẽ bị ảnh hưởng do chính sách thương mại và thuế quan của Anh sẽ thay đổi.
Việt Nam có nhiều cơ hội hơn cho thương mại và ngoại giao đối với EU do EU cần lấp chỗ trống mà Anh để lại sau Brexit.
Bên cạnh, kim ngạch xuất khẩu của nước ta sẽ bị ảnh hưởng do EU là thị trường rất quan trọng của Việt Nam. Vì thế, hậu Brexit thì Việt Nam đang phải gánh chịu những biến đổi lớn về quy mô, sức ổn định.
Có thể nói, Brexit có ảnh hưởng lớn đến thế giới và cả Việt Nam. Vì thế, hậu Brexit thì cả nước Anh và thế giới cần tập trung tìm giải pháp để ổn định về kinh tế, chính trị và quân sự các nước.
